شیوه رمزگشایی خط هیروگلیف

روی این تخته سنگ ، متنی به سه زبان یونانی ، دماتیک ( خط عامیانه مصری ) و هیروگلیف نقش بسته بود .دانشمندان خیلی زود متوجه شدند که این نوشته ها همه دارای یک مفهوم ، اما به ۳ زبان متفاوت هستند .به این ترتیب ، خط شناخته شده یونانی ، کلیدی برای رمز گشایی خط هیروگلیف مصری شد .البته پژوهشگران مدت ها تلاش کردند تا توانستند ارتباط میان این زبان ها را کشف کنند ، چون کارشان را با فرضیه نادرستی آغاز کرده بودند .آنها تصور می کردند هیروگلیف خطی تصویری است ، این اشتباه کاملا” قابل درک است . زیرا نشانه های خط هیروگلیف در واقع ، موضوعی را به نمایش می گذارند .

اما در سال ۱۸۲۲ باستان شناسی فرانسوی به نام ژان فرانسوا شامپولیون متوجه شد که هر نشانه این خط معرف صدایی است و مفهومی در بر دارد .او متن را رمز گشایی کرد و دستور زبان مصری کاملی ارائه داد . با شناسایی خط هیروگلیف ، ابزار جدیدی در اختیار محققان قرار گرفته بود .

حالا باستان شناسان قادر بودند اطلاعات دقیق تری از فرهنگ مصر باستان به دست آورند . امروزه سنگ رزتا در موزه لندن نگهداری می شود .

از همان لحظه کشف، مشخص بود بخش پایینی سنگ نبشته به الفبای یونانی و بخش بالایی آن (که متاسفانه بیشترین آسیب را هم دیده است) به خط هیروگلیف نوشته شده و حاوی کارتوشه هایی واضح است. در میان این دو بخش، نوشته ای بود که اطلاعات اندکی درباره رسم الخط آن وجود داشت. این نوشته آشکارا نه به خط یونانی شباهت داشت و نه شبیه به نوشته های هیروگلیف به نظر می رسید. امروزه این دستخط را به نام دموتیک می شناسیم، نسخه متاخر و پیوسته خط مصر باستان که برخلاف نشانه های مجزای هیروگلیف به صورت سر هم نوشته می شد.

راهنمایی: خط دموتیک نسخه متاخر خط باستانی هیروگلیف مصری است که از حدود قرن هفتم پیش از میلاد رایج شد. این خط که خط رسمی زمان نگارش سنگ رشید بود، خطی شکسته و با حروف سر هم بود که برخلاف هیروگلیف، برای دست نوشته ها بسیار مناسب بود.

خط آخر

خط آخر نخستین گام در رمزگشایی از سنگ رشید، ترجمه نوشته یونانی آن بود. خیلی زود مشخص شد این متن حکمی رسمی است که در ممفیس (مهم ترین شهر مصر باستان) و بوسیله شورای روحانیت در سالگرد تاج گذاری بطلمیوس پنجم صادر شده است. نام های یونانی بطلمیوس، اسکندر و اسکندریه در این نوشته آمده بودند. اما چشم همگان برای رمزگشایی از هیروگلیف به آخرین جمله بخش یونانی سنگ نبشته معطوف شده بود. این جمله چنین می گفت: «این حکم باید روی ستونی از سنگ سخت با حروف مقدس و بومی (هیروگلیف و دموتیک) و یونانی حکاکی شود و در تمام معابد درجه اول، دوم و سوم در کنار تصویر پادشاه جاویدان نصب شود.»

از آنجا که بخش هیروگلیف این کتیبه شکسته بود، در آغاز، از رمزگشایی از این بخش به نفع بخش دموتیک که تقریباً دست نخورده باقی مانده بود، چشم پوشی شد. سال ۱۸۰۲، خاورشناس فرانسوی به نام سیلوستره دوساسی (Silvestre de Sacy) و دانشجوی سوئدیش به نام یوهان آکربالد (Johan Akerbald) از روشی مشابه برای رمزگشایی از کتیبه استفاده کردند. آنها با جداسازی گروه های تکراری نمادهای دموتیک به جستجوی نام بطلمیوس (و دیگر نام های خاص) پرداختند که تقریباً در جایگاه مشابه ۱۱ بار تکرار این واژه در سنگ نبشته یونانی قرار داشتند. با یافتن این گروه ها، آنها دریافتند در خط دموتیک نام ها ظاهراً به شکل الفبایی نوشته شده اند و تعداد نشانه های املاء یک نام در این خط، کمابیش با تعداد حروف آن نام در زبان یونانی یکسان است. با تطبیق نشانه های دموتیک با الفبای یونانی، این دو نفر الفبایی مقدماتی از نشانه های دموتیک ایجاد کردند. با اعمال این الفبای ابتدایی به دیگر بخش های سنگ نبشته، کلمه های دموتیک قطعی دیگری مثل مصر، یونان و معبد شناسایی شدند. به نظر می رسید نه تنها نام ها، بلکه تمام خط دموتیک همانند رسم الخط یونانی به صورت الفبایی است.

اما واقعیت این است برخلاف گمان دوساسی و آکربالد، خط دموتیک نه یک خط الفبایی است و نه کاملاً بی ارتباط با خط هیروگلیف است. اما دوساسی دست کم به خاطر پیشنهاد مفیدی که در سال ۱۸۱۱ ارائه داد، شایسته تقدیر است: «نام های یونانی داخل کارتوشه های هیروگلیف که باید مربوط به نام پادشاهانی مثل بطلمیوس باشند، احتمالاً به شکل الفبایی نوشته شده اند؛ همانطور که تقریباً بی شک در رسم الخط دموتیک این گونه است.» او می دانست روش مشابهی در رسم الخط چینی برای نگارش نام های خارجی استفاده می شود که (به اشتباه) گمان می شد هیچ مولفه آوایی ذاتی ای ندارند.

کودتای الفبایی

گام بعدی در سال ۱۸۱۵ و بوسیله دانشمند انگلیسی، توماس یانگ برداشته شد؛ بحرالعلومی با علاقه مندی هایی چنان گسترده که او را «آخرین مردی که همه چیز را می داند» می نامیدند. با دنبال کردن ایده دوساسی، یانگ تلاش کرد حروف واژه بطلمیوس را در زبان یونانی (Ptolmes) با نشانه های هیروگلیف در کارتوشه حاوی نام این پادشاه تطبیق دهد. پس از آنکه همین روش را روی نام ملکه بطلمیوس، برنیس (Berenice) اعمال کرد، یانگ به یک الفبای مقدماتی هیروگلیف رسید که آن را در دانشنامه بریتانیکا سال ۱۸۱۹ به چاپ رساند. بسیاری از نشانه های تعیین شده او درست بودند، اما بعضی از آنها هم نادرست و سرشار از اشتباه بودند.

یانگ گام مهم دیگری هم در رمزگشایی از هیروگلیف برداشت. با مقایسه خسته کننده بخش های دموتیک و هیروگلیف در سنگ نبشته رشید و دیگر کتیبه ها، او نشان داد برخلاف ادعاهای پژوهشگران پیشین، نشانه های دموتیک در اصل از نشانه های هیروگلیف استخراج شده اند. به عبارت دیگر، یانگ موفق به ردگیری این موضوع شد که چطور هیروگلیف تصویری که مردم، حیوان ها، گیاهان و اجسام را نمایش می داد، به معادله ای سر هم و انتزاعی در خط دموتیک تکامل پیدا کرده است.

بر همین اساس، یانگ به درستی نتیجه گیری کرد خط دموتیک از «تقلیدهایی از هیروگلیف، در ترکیب با حروف الفبا» تشکیل شده است. این خط نه رسم الخط الفبایی خالص و نه رسم الخطی نمادین، بلکه معجونی از هر دو بود. با وجود این بینش، حتی یانگ هم نتوانست گام منطقی بعدی را بر دارد. این ایده که خط هیروگلیف در مجموع (که فراتر از کارتوشه ها است) ممکن است همانند دموتیک خطی ترکیبی باشد، شاهکار ژان فرانسوا شامپولیون (Jean Francois Champollion) بود.

وسواس راهگشا

شامپولیون به شدت شیفته فیزیکدان و ریاضیدان فرانسوی، ژوزف فوریه بود. وقتی فوریه در سال ۱۸۰۵ از سفر مصر برگشت، مجموعه عتیقه هایش را به این نوجوان نشان داد که شامل چندین کتیبه هم می شد. شامپولیون مجذوب راز هیروگلیف شد. بعدها و در پاریس، او تحت تعلیم دوساسی قرار گرفت و ناکامی استادش در حل مسئله و پیشرفت خیره کننده یانگ، پژوهش های دیرینه شامپولیون را به تلاشی وسواسی برای شکست دادن رقیب انگلیسی تبدیل کرد.

سرنخی کلیدی در سال ۱۸۲۲ و به کمک کارتوشه تازه کشف شده ای به دست آمد که نام کلئوپاترا روی آن حک شده بود. اکنون شامپولیون یک الفبای هیروگلیف داشت که تا حد زیادی درست بود و به او اجازه می داد نام ده ها نفر از پادشاهان از جمله اسکندر و رامسس را ترجمه کند. طی چند سال بعد، شامپولیون ترکیب های نشانه های آوایی و غیر آوایی را در کتیبه های هیروگلیف مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. سال ۱۸۲۴ او این چنین نوشت: «هیروگلیف نظام پیچیده ای است؛ خطی که همزمان تمثیلی، نمادین و آوایی است.» اکنون هیروگلیف قابل خواندن شده بود.

وقتی کارتوشه توت عنخ آمون در سال ۱۹۲۲ کشف و به لطف کارهای شامپولیون رمزگشایی شد، مشخص شد تصویرنگاره جوجه نشانه ای آوایی برای مصوت «اُ»، صلیب دسته دار نماد کلمه «عنخ» (زندگی) و عصای چوپان نمادی به معنای پادشاه است. به لطف فهم ما از خط هیروگلیف، شاید رازهای تمدنی بزرگ امروزه قابل پرده برداری باشد.

آموزش کامل گنج یابی در ایران (پکیچ دفینه و زیرخاکی مشک آبادی)

تمام اطلاعات و منابع مهم گنج یابی و دفینه یابی به زبان فارسی در این مجموعه موجود است. دانلود بزرگترین مجموعه آموزش کامل گنج یابی و نشانه های دفینه (پکیج دفینه و زیرخاکی مشک آبادی) مجموعه بزرگ و کم نظیر آموزش کامل گنج یابی در ایران، اولین کامل ترین پکیچ گنج یابی و نشانه های ...

دریافت فایل

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: